Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, người mắc bệnh đái tháo đường có thể gặp biến chứng nghiêm trọng là căn bệnh gây mù lòa hàng đầu này.

Ông Đ.V.L. (56 tuổi, ngụ TPHCM) mắc bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) type 2 đã hơn 7 năm. Khoảng 2 tháng nay, ông thấy mắt nhìn mờ, thỉnh thoảng không phân biệt được màu sắc.

Căn bệnh gây mù lòa hàng đầu từ biến chứng ĐTĐ

Đến bệnh viện điều trị lâu nay tái khám, các bác sĩ nghi ngờ ông mắc bệnh võng mạc ĐTĐ nên chỉ định cho bệnh nhân tầm soát. Kết quả, bác sĩ khoa Mắt chẩn đoán ông bị bệnh võng mạc ĐTĐ tiền tăng sinh. Bệnh nhân được chỉ định điều trị bằng laser quang đông toàn võng mạc.

Nhờ can thiệp kịp thời, đến nay thị lực của ông đạt 9/10 ở mắt phải, 8/10 mắt trái, bệnh không tiến triển nặng thêm, không tái phát xuất huyết võng mạc. Hiện, bệnh nhân vẫn tiếp tục được yêu cầu tuân thủ điều trị ĐTĐ, cũng như tái khám chuyên khoa Nội tiết, chuyên khoa Mắt theo lịch.

TS.BS Trần Quang Nam, Trưởng khoa Nội tiết, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, biến chứng của bệnh ĐTĐ thường diễn tiến âm thầm và có thể xảy ra đa dạng trên nhiều bộ phận cơ thể (như não, tim mạch, thận, mắt, hệ mạch máu và thần kinh ngoại vi…). Các biến chứng ở mắt ở giai đoạn đầu không ảnh hưởng tới thị lực, nên thường dễ bị người bệnh bỏ qua, trong đó có bệnh võng mạc ĐTĐ.

Theo ThS.BS Nguyễn Thành Luân, chuyên khoa Mắt, biến chứng bệnh võng mạc ở người bệnh ĐTĐ là một trong những nguyên nhân gây mù lòa hàng đầu trên thế giới. Các thống kê cho thấy, người mắc bệnh ĐTĐ từ sau 10-15 năm có tỷ lệ mắc bệnh võng mạc ĐTĐ lên đến 90%.

Việc khám lâm sàng ở giai đoạn đầu của bệnh có thể giúp bác sĩ phát hiện các tổn thương đặc hiệu trên võng mạc, từ đó kịp thời đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp cho người bệnh.

Ở giai đoạn võng mạc ĐTĐ không tăng sinh, chưa bị phù hoàng điểm, người bệnh chỉ cần tái khám định kỳ và kiểm soát tốt đường huyết, huyết áp và mỡ máu. Khi võng mạc đã tăng sinh, người bệnh sẽ được chỉ định điều trị bằng laser quang đông, tiêm thuốc vào nhãn cầu hoặc phẫu thuật.

Kiểm soát tốt đường huyết rất quan trọng

TS.BS Trần Quang Nam khuyến cáo, để phòng ngừa hiệu quả các biến chứng của bệnh ĐTĐ, không chỉ ở mắt mà còn ở các bộ phận khác trên cơ thể, việc tuân thủ điều trị và kiểm soát tốt đường huyết vô cùng quan trọng.

Người bệnh cần kiểm soát đường huyết bằng cách dùng thuốc uống ĐTĐ hoặc tiêm insulin tại nhà (nếu có chỉ định) và chủ động theo dõi đường huyết của mình. Chú ý luân chuyển vị trí tiêm, để tránh biến chứng loạn dưỡng mô mỡ ở vị trí tiêm gây chai cứng, khiến insulin không hấp thu được vào máu.

Về việc theo dõi đường huyết, người bệnh cần lưu ý: đo đường huyết lúc đói (trước khi ăn sáng, ăn trưa hoặc ăn chiều), sau ăn (cách 2 giờ sau khi ăn sáng, ăn trưa hoặc ăn chiều), trước khi ngủ, trước hoặc sau khi tập thể dục.

Ngoài phương pháp sử dụng máy đo đường huyết thông thường, hiện nay các thiết bị theo dõi đường huyết liên tục là kỹ thuật mới có thể hỗ trợ hiệu quả cho người bệnh ĐTĐ.